Osmanlı padişahı kadı atayacaktır. Vezirlerin önerdiği üç adaya aşağıdaki soruyu sorar.
10 adet kuyumcu var. Bunların hepsi 20gr altın basması gerekirken, bazıları (enaz 1 tanesi) 20gr, bazıları (enaz 1 tanesi) 19gr, bazıları (enaz 1 tanesi) 18gr altın basmaktadır. Tartım aleti gram hassasiyetinde ve sonsuz ağırlık tartabilir, fakat sadece 1 ölçüm yapabilirsin. Tek tartım yaparak hangi kuyumcunun veya kuyumcuların 19 gr hangi kuyumcunun veya kuyumcuların 18gr hangi kuyumcu veya kuyumcuların 20gr altın ürettiğini bulabilirmisin?
Kadı adayı Emin bey, bir müddet düşünür ve EvvelAllah padişahim der, Padişah Emin beyi Kadı olarak atar.
Sizce Emin beyin tartım sonucu enaz ve enfazla kaç gram olur (mümkün olan enaz sayıda altın kullanılması durumunda). Emin bey çözüme nasıl ulaşmıştır.
1) Tek bir kez ölçüm yapacaksın
2) Tartım aleti gram hassasiyetinde ve sonsuz ağırlık tartabilir (İstediğin kadar altın alabilirsin ama tek bir kez tartım yapacaksın)
3) Kuyumcular devamlı aynı gramajda altın basıyor (A kuyumcusundan alınan her altın aynı gram ağırlıkta biri 19 gr biri 20gr değil, hepsi 19 gr veya hepsi 18gr veya hepsi 20gr)
4) Enaz bir kuyumcu 20gr altın basıyor, Enaz bir kuyumcu 19gr altın basıyor, Enaz bir kuyumcu 18gr altın basıyor
5) Kesinlikle tek bir tartımda hangi kuyumcunun veya kuyumcuların 19 gr hangi kuyumcunun veya kuyumcuların 18gr hangi kuyumcu veya kuyumcuların 20gr altın ürettiği bulunabiliyor.