"Freelance nedir?"

Türkiye’de yeni yeni tanınan, dünya’da ise geniş bir çalışan kitlesine
hitap eden bir iş koludur. Free-lance’in ingilizce karşılığına bakarsak
‘özgür mızrak’ şeklinde çevrilebilir. Özgür mızrak şeklinde bir
karşılığının olmasının nedeni belki de freelance çalışmanın bir nevi
savaşçı olmayı gerektirmesi olabilir; Çünkü yönetici de, art director
de, grafiker de, müşteri temsilcisi de, sekreter de, officeboy da,
tahsilatci da sizsinizdir artik. 3 şey öğreniyorsunuz; Açgözlülük
egosunu dizginlemek, disiplinli çalışma alışkanlıkları ve en önemlisi de
insan ilişkileri...

Bir işin freelance olabilmesi için yapılacak işin ücret karşılığı ve
genellikle "dışarıdan" diye tanımlanan şekilde, bünyesinde çalışıyor
görünmediğiniz bir firmadan geliyor olması gerekmekte... Kısaca emek ve
işçilik isteyen işlerin, parça başı yada saat üzerinden
ücretlendirelerek yapılması freelance çalışmaktır diyebiliriz.

Freelance çalışmanın avantajları :
Bir ajansı’nın herhangi bir web sitesi projesi için verdiği fiyat
3000-10000$ civarındadır ve projeden projeye değişmektedir. Freelance
çalışan ise bu fiyatların dörtte bir, hatta bazen beşte biri
karşılığında aynı hizmeti sunabilir. Yani freelance çalışmak firmalar
için kar, çalışan için ise yeni bir referans ve ‘kendi işim’ heyecanıyla
sevdiği işi yapabilmektir.

Freelance çalışmanın dezavantajları :
Çalışan için öncelikli dezavantaj, freelance çalışırken sosyal güvenlik
haklarının olmamasıdır. İkinci bir dezavantajı da sürekli iş
garantisinin olmamasıdır ki bu çoğu freelance çalışanın fulltime işlere
yönelmesinin başlıca nedeni.

Firmalar için dezavantaj sözkonusu değildir. Ama sürekli çalışabileceği
ve güvenebileceği bir freelance çalışan bulmak firmalar için bir
sorundur diyebiliriz.

Freelance iş kolları :
Freelance kelimesi genel olarak tasarım
projelerini gerçekleştirebilecek çalışanlar ve bazı ülkelerdeki özel
istihdam bürolarında sözleşmeli inşaat işçileri için kullanılıyor. Ancak
ülkemizde web tasarımı, interaktif tasarım, masaüstü yayıncılık, çizerlik,
illustratörlük, heykel, resim, 3d modelleme, yazarlık, tez-ödev yazımı,
el işçilikleri ve hatta boya-badana yapmak bile freelance grubuna
giriyor.

Freelance iş portalları :
Dünya’da geniş bir çalışan kitlesine hitap ettiği ve bilinen bir çalışma
şekli olduğundan bahsetmiştik. Bununla ilgili örnek verebileceğimiz
bilinen bir çok organizatör firma var. Scriptlance.com, guru.com ve
elanceonline.com bu firmalardan en çok bilinenler. Belli bedeller
karşılığı üye olunur, gelen işler firma üzerinden gelir ve üyelik ücreti
yada hizmet bedeli üzerinden komisyon şeklinde çalışırlar. Türkiye’de
bu tarz bir firma henüz kurulamadı (birkaç girişim haricinde).

Türkiye’de Freelance ve Güven :
Çalışanlarda tembellik ve erteleme hastalığı, iş verenlerde ise
güvensizlik ve hayal kırıklıkları dikkat çekiyor. Bu yüzden Türkiye’de
freelance pazarı güven üzerine kuruludur; Yüzyüze görüşmek, sözleşme
yapabilmek, fatura kesebilmek, belli aralıklarla proje üzerine
toplantılar yapmak, iş takibi ve en önemlisi bu işi daha önce yapmış
olmak freelance çalışmak için olmazsa olmazlar arasındadır.

Kimlerle freelance çalışmalı :
Yüzyüze görüştüğünüzde güven duyduğunuz, daha önce iş yaptığınız,
referans gösterebilen, sözleşme-fatura konularında tereddüt etmeyen,
işinde tecrübe ve başarısını ispatlamış herkez bu iş için uygundur.